W Polsce oddawanie krwi przez honorowych dawców odgrywa kluczową rolę w systemie zdrowia publicznego, a ich zaangażowanie ratuje życie tysięcy ludzi każdego roku. Jednak przywilej dni wolnych dla krwiodawców, który został wprowadzony w czasie pandemii COVID-19, budzi kontrowersje, zwłaszcza wśród pracodawców. Pytania o przyszłość tego przepisu zadał w swojej interpelacji poseł Polski 2050 Bartosz Romowicz, a odpowiedź Ministerstwa Zdrowia wskazuje na brak planów zmian w najbliższym czasie.
Obecne przepisy – dwa dni wolne dla Krwiodawców
W trakcie pandemii COVID-19 Sejm wprowadził zmiany w prawie, które przyznały osobom oddającym krew prawo do dodatkowego dnia wolnego. Dotychczas pracownicy korzystali z dnia wolnego tylko w dniu donacji. Nowe przepisy zapewniły dodatkowy dzień wolny następnego dnia, co miało na celu wspieranie krwiodawstwa i zachęcanie do oddawania krwi. W 2023 roku rozwiązanie to zostało uchwalone na stałe, co spotkało się z pozytywnym odbiorem wśród krwiodawców, ale wywołało sprzeciw ze strony pracodawców.
Sprzeciw pracodawców
Przedsiębiorcy wskazują, że wprowadzenie dodatkowego dnia wolnego dla krwiodawców może prowadzić do nadużywania tego przywileju. W szczególności część pracowników, jak zauważają pracodawcy, organizuje sobie „długie weekendy”, co negatywnie wpływa na organizację pracy. W czasie ich nieobecności, obowiązki przejmują inni pracownicy, którzy otrzymują dodatkowe wynagrodzenie za nadgodziny. Pracodawcy argumentują, że takie rozwiązanie generuje dodatkowe koszty dla firm i wprowadza nierówność wśród pracowników.
Interpelacja Posła Bartosza Romowicza
W odpowiedzi na te obawy poseł Polski 2050 Bartosz Romowicz złożył interpelację do Ministerstwa Zdrowia, w której zapytał o możliwość zmiany przepisów dotyczących dni wolnych dla krwiodawców. W interpelacji poseł zwrócił uwagę, że niektórzy pracownicy przedstawiają zaświadczenia o oddaniu krwi dopiero po powrocie z wolnego, co dezorganizuje pracę i naraża pracodawców na dodatkowe koszty. Romowicz zapytał, czy Ministerstwo Zdrowia rozważa wprowadzenie zmian, które nakładałyby na pracowników obowiązek informowania pracodawców o planach oddania krwi z wyprzedzeniem. Polityk zasugerował także możliwość, aby pracodawcy mieli prawo odmówić zgody na oddanie krwi, jeśli mogłoby to kolidować z interesami przedsiębiorstwa.
Odpowiedź Ministerstwa Zdrowia
Na interpelację posła odpowiedział wiceminister zdrowia Jerzy Szafranowicz. W swojej odpowiedzi podkreślił, że obecnie Ministerstwo Zdrowia nie pracuje nad zmianami przepisów dotyczących dni wolnych dla krwiodawców. Wiceminister przypomniał, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, pracownik ma prawo do dwóch dni wolnych w związku z donacją krwi i dodał, że dobrą praktyką jest konsultowanie terminu oddania krwi z pracodawcą.
Wiceminister Szafranowicz zaznaczył także, że honorowi dawcy krwi odgrywają kluczową rolę w systemie lecznictwa, a ich działalność jest nieoceniona dla publicznej służby zdrowia. Ministerstwo Zdrowia liczy na wzrost świadomości wśród pracodawców i przedsiębiorców dotyczącej znaczenia krwiodawstwa, mając nadzieję na większe zrozumienie dla osób oddających krew.
Czy przepisy powinny się zmienić?
Chociaż Ministerstwo Zdrowia nie planuje zmian w przepisach, kwestia dni wolnych dla krwiodawców budzi kontrowersje i różne opinie. Z jednej strony, jest to forma uznania dla osób, które oddają krew i pomagają ratować życie. Z drugiej strony, przedsiębiorcy podnoszą argumenty o konieczności większej regulacji, aby uniknąć potencjalnych nadużyć i zapewnić, że oddawanie krwi nie będzie prowadziło do dezorganizacji pracy w firmach.
Podsumowanie
Dzień wolny dla krwiodawców to istotny przywilej, który został wprowadzony w czasie pandemii i na stałe zapisany w polskim prawie. Pomimo krytyki ze strony pracodawców, Ministerstwo Zdrowia nie planuje obecnie zmian w tym zakresie. Kluczowe jest jednak, aby pracownicy korzystali z tego przywileju odpowiedzialnie, a pracodawcy wspierali działania honorowych dawców krwi, rozumiejąc ich rolę w ratowaniu życia.
