Rząd zajmie się projektem nowelizacji Kodeksu karnego, który ma poszerzyć katalog przesłanek przestępstw z nienawiści o orientację seksualną, tożsamość płciową, płeć, niepełnosprawność oraz wiek. Projekt, przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości pod kierownictwem Adama Bodnara, wzbudza wiele emocji i kontrowersji. Krytycy uważają, że zmiany te mogą otworzyć drzwi do nowej formy cenzury i nadania ideologicznego charakteru prawu.
Co zakłada projekt nowelizacji?
Obecne przepisy Kodeksu karnego penalizują stosowanie przemocy, bezprawnej groźby, nawoływanie do nienawiści oraz znieważenie na tle przynależności narodowej, etnicznej, rasowej, politycznej, wyznaniowej lub bezwyznaniowości. Nowelizacja zakłada rozszerzenie tych przesłanek o:
- Płeć,
- Orientację seksualną,
- Tożsamość płciową,
- Niepełnosprawność,
- Wiek.
Projekt przewiduje także wpisanie przestępstw motywowanych nienawiścią z tych powodów jako okoliczności obciążających przy wymierzaniu kary, zgodnie z art. 53 § 2a Kodeksu karnego.
Dlaczego projekt budzi kontrowersje?
- Zarzuty o ideologizację prawa
Krytycy wskazują, że projekt jest motywowany ideologicznie i wprowadza do systemu prawnego nowe formy cenzury. Poszerzenie przesłanek o kryteria związane z orientacją seksualną czy tożsamością płciową nadaje im charakter normatywny, co może prowadzić do ograniczenia wolności słowa i wyrażania poglądów. - Spadająca liczba przestępstw z nienawiści
Według danych Komendy Głównej Policji liczba przestępstw z nienawiści w Polsce spada. W ubiegłym roku odnotowano 768 takich przypadków, z których większość dotyczyła publicznego znieważenia grup etnicznych. Wobec tych statystyk krytycy pytają, czy wprowadzanie takich zmian jest faktycznie konieczne. - Możliwość nadużyć
Rozszerzenie przesłanek budzi obawy o możliwość nadużywania nowych regulacji w celu karania osób za wyrażanie opinii niezgodnych z określoną ideologią. Szczególnie środowiska konserwatywne wyrażają obawy, że nowelizacja ograniczy debatę publiczną.
Argumenty zwolenników zmian
Zwolennicy projektu twierdzą, że zmiany mają na celu ochronę osób narażonych na dyskryminację i przemoc motywowaną uprzedzeniami. Rozszerzenie katalogu przesłanek ma wzmocnić indywidualizację kar w przypadkach, gdy przestępstwo wynika z nienawiści wobec określonej grupy społecznej.
Czy Polska potrzebuje tych zmian?
Debata na temat nowelizacji Kodeksu karnego pokazuje głębokie podziały w społeczeństwie. Krytycy wskazują, że wprowadzanie nowych przesłanek może prowadzić do dalszej polaryzacji i ograniczenia swobód obywatelskich, podczas gdy zwolennicy zmian widzą w nich szansę na lepszą ochronę ofiar przestępstw z nienawiści.
Podsumowanie
Proponowane zmiany w Kodeksie karnym budzą wiele kontrowersji, szczególnie w kontekście ich potencjalnych konsekwencji dla wolności słowa i wyrażania opinii. Wprowadzenie nowych przesłanek przestępstw z nienawiści może wpłynąć na debatę publiczną w Polsce, a także na sposób, w jaki prawo karne reaguje na przestępstwa motywowane uprzedzeniami. Ostateczna decyzja rządu w tej sprawie będzie miała kluczowe znaczenie dla kształtu polskiego prawa i społeczeństwa.
Słowa kluczowe:
nowelizacja Kodeksu karnego, przestępstwa z nienawiści, orientacja seksualna, tożsamość płciowa, płeć, Adam Bodnar, Ministerstwo Sprawiedliwości, wolność słowa, cenzura, ideologizacja prawa, zmiany w polskim prawie, przesłanki dyskryminacji, polska debata publiczna, przemoc motywowana nienawiścią, ochrona praw mniejszości.
