Baszta Halszki lub też “Wieża Czarnej Księżniczki” to znajdująca się w Szamotułach XV-wieczna wieża mieszkalna, najstarszy zachowany element zamku obronnego w Szamotułach. Otoczona wzniosłymi drzewami stoi w towarzystwie małego pałacu. Jej historia wiąże się z legendą i tragiczną historią Elżbiety Katarzyny z Ostrogskich, zwanej właśnie Halszką. O historii Halszki można przeczytać w licznych opracowaniach historycznych. Podobno ona, jak i inne kobiety miały być więzione w wieży. Pierwsza z nich, zwana później “Czarną Księżniczką” miała być córką zamożnego dziedzica. Niestety młoda dziewczyna zakochała się w biednym chłopaku i chciała popełnić niedopuszczalny w tamtych czasach mezalians. Uciekła z domu i błąkając się po okolicach szukała swego ukochanego. Zhańbiony ojciec dziewczyny rozkazał uwięzić ją w wieży. Nakazał również nosić jej czarną maskę w ramach kary. Jedna z teorii pochodzenia nazwy Szamotuły nawiązuje do tej historii, przypominając samotną tułaczkę młodej kobiety.
Samą basztę możemy zwiedzać wraz z zamkiem odwiedzając szamotulskie Muzeum Zamek Górków (http://zamek.org.pl/asdfsdf/).
Zgodnie z ludową tradycją Halszka, jako zjawa w czarnych szatach, pojawia się i spaceruje nocami po terenach zielonych zamku. Co ciekawe, jej postać została również uwieczniona na obrazie “Kazanie Skargi” mistrza Jana Matejki. Znajduje się w części środkowej, po lewo, zakrywa dłonią oczy.
Pietrzykowski Kamil